სხალთის ეკლესია

სხალთა, ყინჩაური — XII საუკუნის ეკლესია აჭარაში, ხულოს მუნიციპალიტეტის სოფელ ყინჩაურში, მდინარე სხალთის (ხიხანის) ხეობაში, სხალთის ეპარქიის ცენტრი.

სხალთის ეკლესია უდიდესი მნიშვნელობის ძეგლს წარმოადგენს და საპატიო ადგილი უკავია ქართული ხუროთმოძრვრების სხვა იშვიათ ნიმუშებს შორის. იგი შუა საუკუნეების საკულტო არქიტექტურისა და მონუმენტური კედლის მხატვრობის ერთადერთი ნიმუშია აჭარაში.

სხალთის მთავარი ტაძარი დიდი ზომის დარბაზული ნაგებობაა , რომელსაც სამხრეთი და დასავლეთი მხრიდან მიდგმული ჰქონდა კარიბჭეები. ამჟამად ერთი მათგანის მხოლოდ თაღოვანი შესასვლელია შემორჩენილი, მეორე კი კარგა ხნის დანგრეულია. ამის გარდა ტაძარს ჩრდილოეთი მხრიდან ჰქონდა მინაშენი, რასაც მისი კედლების კვალი მოწმობს. ძეგლმა ძლიერი დაზიანებით მოაღწია: კედლების უდიდეს ნაწილს ჩამოცლილი ჰქონდა საპირე ქვა, მძიმე დაზაინების დაღი ადევდა ჩრდილოეთისა და აღმოსავლეთის ფასადებს. არც შიგნითა მოპირკეთებული კედლები შემონახულა დაზიანების გარეშე. განსაკუთრებით აკლია ქვები კედლების ძველ ნაწილში. აღმოსავლეთის მხრიდან სამი მშვენიერი ჩუქურთმა აქვს ჯვრის ფორმისა.